برنامه موشکی ایران از کجا و توسط چه کسانی پایه گذاری شد؟/ ماموریت محسن رضایی به شهید تهرانی مقدم که در ابتدا جدی گرفته نشد!
تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۰۵۸۴۱
مصطفی نجفی: ۳۱ شهريور ۱۳۵۹ ارتش بعث عراق با فرمان صدام به كشور عزيزمان ايران حمله‌ور شد. در سال اول جنگ، ارتش عراق جز مناطقي كه همان روزهاي ابتدايي جنگ به اشغال درآورده بود، قادر به پيشروي بيشتر نبود. اما ما نيز نتوانسته بوديم صدام را به عقب برانيم و بخش زيادي از پنج استان غربي ما در اشغال رژيم بعث بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از مهرماه ۱۳۶۰ (يك‌سال پس از شروع جنگ و دو هفته پس از انتصاب محسن رضايي به فرماندهي كل سپاه) در ۵ مهرماه عمليات ثامن‌الائمه آغاز شد و اولين پيروزي بزرگ ايران در جنگ رقم خورد. عملياتي كه منجر به شكسته شدن حصر آبادان و بازپس‌گيري ۱۵۰ كيلومترمربع از خاك وطن شد.
در ادامه در كمتر از يك‌سال، چند عمليات موفق و بزرگ ديگر از جمله عمليات‌هاي طريق‌القدس، فتح‌المبين و بيت‌المقدس انجام شد و بخش قابل توجهي از اراضي اشغال شده آزاد و ارتش بعث به مرزهاي بين‌المللي عقب رانده شد.
آنچه گفته شد، مقدمه‌اي بود بر موضوع اصلي كه قصد دارم بدان بپردازم. موضوع اصلي اين بحث تنهايي استراتژيك ايران، رنج‌هاي اين تنهايي در 8 سال جنگ و تغيير دكترين راهبردي ايران در برابر تهديدهاست.
در دوران دفاع مقدس، ايران از يك سو با تحريم‌هاي تسليحاتي روبه‌رو بود و از سوي ديگر، در برابر دشمني قرار داشت كه تا دندان مسلح بود و توسط بازيگران منطقه‌اي و بين‌المللي حمايت مي‌شد. سياستگذاران ايراني و به ويژه فرماندهان نظامي ايران كه خود را در يك تنگنا و رنج راهبردي مي‌ديدند و از سويي از هيچ كشوري جز سوريه، كره شمالي و تا مدتي ليبي حمايت دريافت نمي‌كردند، چاره‌اي جز اتخاذ يك راهبرد درون‌زاي نظامي نمي‌ديدند.
جنگ ايران و عراق نياز شديد تهران به ايجاد توان بازدارندگي در مقابل دشمنانش را ثابت كرد. در اين جنگ شليك بي‌رحمانه موشك‌هاي عراق به سوي شهرهاي ايران و كوچ اجباري و كشته شدن هزاران شهروند ايراني، سبب شد تا موشك در ساختار نظامي ايران از صرف يك سلاح، به يك شيوه كامل براي جنگ تبديل و در نهايت به عنوان يكي از اجزاي اصلي راهبرد بازدارندگي ايران مطرح شد.
ماموریت بزرگی که محسن رضایی به شهید تهرانی مقدم داد
بر همين مبنا بود كه در بحبوحه دور دوم جنگ شهرها، محسن رضايي ماموريت بزرگي به حسن تهراني‌مقدم داد. آن ماموريت چه بود؟ «تشكيل يگان موشكي سپاه و ساخت موشك با مهندسي معكوس.»
پس از صدور فرمان تاريخي امام (ره) مبني بر تشكيل نيروهاي سه‌گانه سپاه پاسداران، سردار محسن رضايي در سال ۱۳۶۴ حسن تهراني‌مقدم را به سِمت فرماندهي يگان موشكي سپاه منصوب كرد و اين ماموريتي بزرگ براي شهيد تهراني‌مقدم بود.
در حكم محسن رضايي خطاب به شهيد تهراني‌مقدم آمده است: «به موجب اين حكم جنابعالي به عنوان فرمانده يگان موشكي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منصوب مي‌شويد. اميد است با نصب‌العين قرار دادن تقوا و پيروي از ولايت فقيه و عنايت كامل به موازين شرع مقدس اسلام و همچنين با توجه به ضوابط سپاه و رعايت سلسله مراتب بتوانيد گام‌هاي موثر جهت رضاي خداوند تبارك و تعالي برداريد.»
محسن رضايي در ذيل اين حكم خطاب به محسن رفيق‌دوست وزير وقت سپاه پاسداران تاكيد كرده بود: «جهت آگاهي و ادامه پشتيباني تا مرحله خودكفايي يگان مربوطه» كه جهت‌گيري ماموريت تهراني‌مقدم را مشخص كرده بود.
حکم و ماموریتی که در ابتدا جدی گرفته نمی شد!
يكي از فرماندهان دفاع مقدس در اين رابطه در جمعي عنوان كرد: وقتي محسن رضايي ماموريت و حكم تشكيل يگان موشكي را به شهيد تهراني‌مقدم داد ما تصور كرديم آقا محسن مي‌خواهد تهراني‌مقدم را اصطلاحا دنبال نخود سياه بفرستد. اما به فاصله كوتاهي متوجه شديم باور به ساخت موشك نزد فرمانده سپاه و استعداد و توان لازم از سوي شهيد تهراني‌مقدم و همكارانش براي اين ماموريت راهبردي وجود داشت.
محسن رضايي در همين رابطه گفته است: «گروه 13 نفره‌اي را با سرپرستي شهيد حسن تهراني‌مقدم براي آموزش موشكي به سوريه فرستاديم. سوري‌ها گفته بودند ما به شما موشك نمي‌دهيم ولي حاضريم به نيروهاي‌تان آموزش بدهيم، حتي در تعميرات هم كمك‌تان مي‌كنيم ولي از ما موشك نخواهيد. مي‌گفتند ما تعهداتي با شوروي داريم كه شوروي‌ها به ما اجازه نمي‌دهند. بعدا معلوم شد قذافي كه مي‌گفت شما كويت و عربستان را بزنيد. آنها با مشورت شوروي‌ها مي‌خواستند جنگ در حوزه خليج‌فارس گسترش پيدا كند و جنگ با گذشتن از ايران و عراق، منطقه‌اي بشود و يك منطقه بزرگ‌تر را در بربگيرد. خب ما اين موشك‌ها را آورديم، نفرات‌مان را هم فرستاديم در سوريه آموزش ببينند كه دي ماه ۶۳ برگشتند و بحمدالله يگان موشكي سپاه در كرمانشاه مستقر شد.»
روايت ديگر محسن رضايي از اين ماجرا بدين‌ترتيب است: «جنگ شهرها كه آغاز شد، صدام به شدت شهرهاي ما را با موشك و بمباران هوايي مورد حمله قرار مي‌داد و فشار خيلي زيادي روي ما مي‌آمد. من يك روز برادر محسن رفيق‌دوست را كه مسوول لجستيك سپاه بود، خواستم و گفتم ما چاره‌اي نداريم جز اينكه جواب موشك‌ها را با موشك بدهيم، لذا ايشان را فرستاديم سوريه و ليبي و در آخر جنگ هم كره شمالي. بعد ديدم بايد ساماندهي موشك‌ها را خودمان انجام دهيم. بعد از مشورت با برادران رشيد، صفوي و شمخاني به اين نتيجه رسيدم كه فرد مناسب براي اين كار حسن تهراني است. ايشان را فرا خوانديم و گفتيم توپخانه را بسپار به شفيع‌زاده و خودت با تيمي از دوستانت يگان موشكي را تشكيل دهيد. ايشان كمي به من نگاه كرد و چيزي نگفت. بعدها برادر جعفري مسوول زرهي سپاه به من گفت در سوريه كه بوديم حسن به من گفت: برادر محسن از من خواسته تيپ موشكي تشكيل بدهم. توپخانه را مي‌شد كاري كرد، ولي موشك‌ها خيلي پيچيده‌اند. به هر حال بايد با توكل اين كار را انجام دهيم.»
نفت در برابر موشك
رضايي در جايي نيز گفته بود: به ذهن‌مان رسيد برويم دنبال اينكه موشك بسازيم. اول هم بيشتر به سمت اين رفتيم كه ليبي كه صنايع موشكي ندارد، پس چه كار بايد بكنيم؟ ذهن‌مان رفت به سمت كره شمالي؛ چون فهميديم كه كره شمالي خودش موشك مي‌سازد. درست است كه از ساخته‌هاي شوروي و چين استفاده مي‌كنند ولي خودشان هم موشك درست مي‌كنند. به همين دليل به كره شمالي نزديك شديم. فلسفه اينكه ما به كره شمالي نزديك شديم ابتدا به خاطر موشك نبود، بلكه براي در اختيار گرفتن دانش و امكانات ساخت موشك بود، چون فكر نمي‌كرديم قذافي كه تعداد 30 فروند موشك را به ما داده بود، ديگر ندهد؛ اتفاقا فكر مي‌كرديم اين رابطه ادامه دارد. لذا اولين بحث‌ها را با كره‌اي‌ها شروع كرديم كه بيايند كمك ما كنند در ساختن موشك. آنها هم مشكلات اقتصادي فراواني داشتند. مثلا اينكه از ما نفت مي‌خواستند. كم‌كم بحث نفت در مقابل موشك به بحثي تبديل شد ميان ما و كره شمالي تا مثلا به آنها نفت بدهيم و آنها هم بيايند به ما تكنولوژي ساخت موشك را ياد بدهند.»
زايش بازدارندگي موشكي از دل جنگ
ايران و تنهايي استراتژيك و تاريخي آن، جنگ و تنگناهاي تسليحاتي و نظامي و يك ملت و سرزمين محاصره شده توسط قدرت‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي در يك محيط آنارشيك، تلنگر بزرگي در ذهن تصميم‌گيران و فرماندهان نظامي جوان زد. ايران در اين مقطع تاريخي به يك درك دقيق و راهبردي از تحولات آينده رسيد. اينكه براي بقا و خوش‌خيم كردن معماي امنيتش، چاره‌اي جز تقويت توان بازدارندگي ندارد.
بر همين مبنا بود كه موشك به اساس بازدارندگي دفاعي ايران تبديل شد.بنابراين، جنگ با همه مصائبي كه داشت از دل خود، بازدارندگي موشكي را زايش كرد. موشك‌هاي ايران قدرت بازدارندگي نامتقارتي در برابر نيروهاي بزرگ‌تر و مجهزتر ايجاد مي‌كند. اين توانايي نيازمند سرمايه‌گذاري مادي و فناورانه كمتري در مقايسه با ديگر قدرت‌هاي نظامي به خصوص توانايي هوايي است.
بنابراين اين توانايي همچنان گزينه برتر براي قدرت‌هاي كوچك در راستاي ايجاد بازدارندگي نسبي در برابر قدرت‌هاي بزرگ‌تر به شمار مي‌آيد.ايجاد اين قدرت و توان را بايد مديون تجارب، درس‌ها و درك استراتژيك ايران از تهديدهاي آينده در دفاع مقدس دانست. طي اين دوران ايران تحت شديدترين موشك‌باران‌ها قرار داشت، اما موشكي براي دفاع از خود نداشت. در اين دوران ايران تمرين زنده ماندن و بقا كرد كه بازدارندگي موشكي اساس آن بوده كه بي‌شك يك دارايي ملي است.
پژوهشگر سياست خارجي و منازعات منطقه اي
منبع: تابناک
کلیدواژه: اربعین 1400 اعمال ماه صفر سازمان همکاری شانگهای هفته دفاع مقدس اربعین برنامه موشکی ایران یگان موشکی سپاه شهید تهرانی مقدم محسن رضایی مصطفی نجفی دفاع مقدس اربعین 1400 اعمال ماه صفر سازمان همکاری شانگهای هفته دفاع مقدس اربعین شهید تهرانی مقدم یگان موشکی سپاه حسن تهرانی محسن رضایی ساخت موشک کره شمالی منطقه ای موشک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۰۵۸۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحلیل اندیشکده آمریکایی از توان پهپادی و موشکی ایران
اندیشکده شورای آتلانتیک معتقد است حمله بی‌سابقه ۱۴ آوریل ایران به خاک اسرائیل یک تیر هشدار بود و نشان می‌دهد که تهران به رغم نداشتن نیروی هوایی مدرن توانایی ضربه زدن به اسرائیل را دارد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، اندیشکده شورای آتلانتیک در یکی از تازه‌ترین تحلیل‌های خود در مورد واکنش نظامی هفته گذشته تهران با بیان اینکه روزگاری ایران در عرصه صنعت نظامی هوایی ضعیف بود اما اکنون پیشرفت چشمگیری داشته و در اوج به سر می‌برد نوشت: حمله بی‌سابقه ۱۴ آوریل ایران به اسرائیل یک تیر اخطار بود. این واکنش نشان می‌دهد که تهران به‌رغم نداشتن نیروی هوایی مدرن ظرفیت بالقوه‌ای برای ضربه زدن به اسرائیل و مقابله با برتری هوایی آن را دارد.
این اتاق فکر آمریکایی در ادامه آورده است حمله مستقیم هوایی ایران به خاک اسرائیل نقطه عطفی در شرایط امنیتی رو به وخامت منطقه بود. اگرچه حمله اخیر نکته جدیدی را در مورد توانایی‌های نظامی ایران فاش نکرد اما ظرفیت‌های خطرناک ایران در بهره برداری از فقدان عمق استراتژیک اسرائیل را نشان داد.
این گزارش با بیان اینکه حمله ایران، اسرائیل را به تجدیدنظر در محاسباتش در مورد ایران وادار می‌کند، افزود: برخی تحلیلگران سیاست خارجی، نوع واکنش ایران در پاسخ دادن به حمله اسرائیل به کنسولگری در دمشق را دارای بازخوردهای منفی برای تهران توصیف می‌کردند اما جمهوری اسلامی و رهبر آن آیت الله علی خامنه‌ای این امر را از دیدگاهی متفاوت مشاهده و ارزیابی می‌کردند.
نویسنده گزارش با تکرار ادعاهای رسانه‌های صهیونیست در مورد مقابله و همکاری غرب در کنار اسرائیل با موشک‌ها و پهپادهای ایرانی مدعی شد که حمله ایران آسیب زیرساختی قابل توجهی را به دنبال نداشت. با این حال شورای آتلانتیک با بیان اینکه ممکن است همه این اقدامات از روی برنامه‌ریزی انجام شده باشد، اذعان کرد اگر سه هزار یا ۳۰ هزار موشک و پهپاد بدون اخطار قبلی به سمت اسرائیل پرتاب شوند، مقابله با آنها بسیار سخت خواهد بود.
این در حالی است که بر اساس برخی اطلاعات، گفته می‌شود حزب الله لبنان که اصلی‌ترین متحد ایران است، زرادخانه‌ای متشکل از ۱۵۰ هزار راکت و موشک در اختیار دارد.
این مرکز پژوهشی آمریکا، نیروی هوایی را پاشنه آشیل امنیتی ایران از زمان جنگ هشت ساله ایران و عراق (۱۹۸۰-۱۹۸۸) دانست و اعلام کرد که پس از آن جنگ، ایران برای تقویت توان هوایی خود تلاش کرد و در کنار آن بخش عمده‌ای از منابع خود را در زمینه توسعه برنامه موشکی بالستیک و پهپاد رزمی سرمایه گذاری کرد. ایران به دلیل آنکه سال‌ها با محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل درگیر بود، پیوسته سعی کرد تا برد و دقت موشک و پهپادهای خود را افزایش دهد و در این مسیر موفق شد قابلیت موشکی و پهپادی خود را به این سطح بالا ارتقا دهد.
کد خبر 748161
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد